Macja është një nga kafshet më inteligjente si dhe më të dashura për njeriun.
Shumë njerez jane te apasionuar pas ketyre kafsheve të buta dhe të dashura. Me evolimin e njeriut, gjatë gjithë kohës macet kane qenë pjese e pandashme e historisë së tij.
Që nga lashtësia e deri në ditët e sotme, ato kanë shoqëruar çdo hap të njeriut.
Edhe në ditet e sotme nje pjesë shumë e madhe e njerëzve i mbajne në shtepi.
Qytete të mëdha si Stambolli i kanë ato pjëse të pandashme të jetës se tyre, ato madje kujdesen edhe per macet e rrugeve duke i ushqyer ato. Madje nje macje në Stamboll i është bërë statuje.
Por a e keni pyetur veten se cila mund të jetë macja më e rrezikshme në botë?
Macja me putra të zeza , e quajtur edhe macja me njolla të vogla, është macja e egër më e vogël në Afrikë, me një gjatësi kokë dhe trup 35 deri 52 cm. Pavarësisht nga emri i saj, vetëm shputat e këmbëve janë të zeza ose kafe të errët. Me njollat dhe vijat e vogla, ajo është e kamufluar mirë, veçanërisht në netët me hënë. Ajo ka vija të zeza që rrjedhin nga cepat e syve përgjatë faqeve. Bishti i tij me shirita ka një majë të zezë.
Kjo lloj macje për shkencën u zbulua në Karoon veriore të Afrikës së Jugut në vitin 1824. Kjo lloj macje është pershtatur shumë mire me klimen e thatë të Afrikës Jugore duke bërë që aftësite e saj gjuajtese të zhvillohen shumë. Kjo lloj macje është klasifikuar si specie në rrezik zhdukje për arsye se numri i tyre po bie në mënyre drastike.
Shkencetaret thone se kjo lloj macje pushon në strofull gjatë ditës dhe gjuan gjatë natës. Ajo lëviz mesatarisht midis 5 dhe 16 kilometer, në kërkim të brejtësve të vegjël dhe zogjve, kryesisht duke lëvizur në rrathë të vegjël dhe me zig-zage midis shkurreve dhe tumave të termiteve. Ajo mund të kapë zogj në fluturim, duke kërcyer deri në 1.4 meter lartësi, dhe gjithashtu guxon të sulmojë gjitarët dhe zogjtë shumë më të rëndë se pesha e saj. Një femër zakonisht lind dy kotele gjatë verës së Hemisferës Jugore midis tetorit dhe marsit.
Macja me putra të zeza është pjesë e një prejardhjeje evolucionare që vlerësohet se ka ndryshuar gjenetikisht nga paraardhësi i përbashkët i të gjitha specieve Felis rreth 4 deri në 2 milionë vjet më parë, bazuar në analizën e ADN-së së tyre.
Macja me këmbë të zeza ka lesh ngjyrë kafe dhe është tërësisht e mbuluar me njolla të zeza. Koka e saj është më e errët se pjesa tjetër e trupit, por më e zbehtë mbi sytë. Mustaqet e saj janë të bardha dhe veshët e saj mbajnë qime kafe të errëta të thinjura. Në qafë dhe në shpinë, disa pika janë të zgjatura në vija. Në shpatulla, njollat formojnë vija tërthore. Këmbët e përparme dhe të pasme kanë vija të parregullta.
Macja me këmbë të zezë është e natës dhe zakonisht e vetmuar, përveç rasteve kur femrat kujdesen për kotele të e sapolindura. Ajo e kalon ditën duke pushuar në tumat e zgavra të termiteve dhe një mbulesë të dendur në strofullat e pabanuara të burimeve të Afrikës së Jugut. Gërmon fuqishëm për të zgjatur ose modifikuar këto strofulla për strehim. Pas perëndimit të diellit del për të gjuajtur. Kërkon strehim në shqetësimin më të vogël dhe shpesh përdor kodrat e termiteve për t’u mbuluar ose për të mbajtur të vegjlit e saj.
Ndryshe nga shumica e maceve të tjera, ajo është një alpiniste e varfër, pasi trupi i saj i trashë dhe bishti i shkurtër mendohet se nuk janë të favorshëm për ngjitjen e pemëve.
Macja me këmbë të zeza gjuan natën, pavarësisht nga moti, në temperatura nga -10 deri në 35 °C . Ajo sulmon gjahun e saj nga pjesa e pasme, i vendos putrat e përparme në krahët e tij dhe e gjuan prenë duke përdorur kthetrat e vesës.
Ajo përdor tre mënyra të ndryshme të gjuetisë: “gjueti e shpejtë”, “gjueti e ngadaltë” dhe gjuetia “uluni dhe prisni”. Në një gjueti të shpejtë, macja lëviz me një shpejtësi prej 2 deri në 3 km/h dhe e ndjek prenë nga mbulesa bimore. Një mace që gjuan ngadalë e ndjek gjahun me një shpejtësi më të ngadaltë prej 0,5 deri në 0,8 km/h, duke gjarpëruar me kujdes nëpër bar dhe duke kontrolluar me vigjilencë mjedisin e saj, ndërsa kthen kokën anash. Në një gjueti “uluni dhe prisni”, ajo pret gjahun pa lëvizur përpara një strofull brejtësish, ndonjëherë me sy të mbyllur. Veshët e saj vazhdojnë të lëvizin dhe sapo dëgjon një zë, hap sytë.
Kjo mace është konsideruar si më e rrezikshmja në botë pë shkak të suksesit të lartë të gjiuetise.
