Turkmenistani, u krijua në 1991 pas rënies së Bashkimit Sovjetik.

Nga viti 1925 deri ne vitin 1991, ishte pjesë e Republikës Sovjetike Socialiste Turkmene, një republikë e Bashkimit Sovjetik.

Turkmenistani, që nga viti 1991, drejtohej nga presidenti Saparmurat Niyazov deri më 20 dhjetor 2006, kur vdiq nga një atak në zemër. Presidenti aktual Gurbanguly Berdymukhamedov eshte pasardhësi i tij dhe ka qeverisur si diktator-president i Turkmenistanit që atëherë.

Vendi qëndron si një nga vendet më të shtypura në botë, me një qeveri njëpartiake dhe me stilin e punës se diktaturës së Presidentit te meparshem. Nje nga atraksionet e ketij vendi eshte edhe porta e ferrit, vendi qe vazhdon te digjet qe ne vitet 70-te.

Per sa i perket turizmit Turkmenistani eshte nje nga vendet me pak te vizituara ne bote, kjo si pasoje e proceduarave shume te komplikuara per te marre nje vize.

Megjithatë, presidenti Berdymukhamedov tani po planifikon të mbyllë Portën e Ferrit duke përmendur efektet negative në mjedis.

Përveç Portës së Ferrit, vendi ka një nga grupet më të çuditshme të rregullave dhe kushteve të jetesës për njerëzit ne bote. Të rinjtë nuk mund të rrisin mjekrën, nuk lejohen makinat e pa lara si dhe shume gjera te tjera te cuditshme qe do ti ndiqni.

Këtu janë 20 fakte të çuditshme për Turkmenistanin:

Ri-emerimi i muajve dhe viteve.

Në vitin 2002, presidenti vendosi që çdo ditë e muajit dhe javës të riemërtohej me emrin e anëtarëve të familjes së tij. Kështu, janari u riemërua si Turkmenbasy, që do të thotë Udhëheqës i Turkmenëve, Shkurti si Baydak sipas flamurit turkmen, prilli si Gurbansoltan sipas nënës së tij. Muaji shtator u emërua gjithashtu sipas librit të tij Ruhnama.

FESTA KOMBËTARE PËR PJEPRAT

Vendi prodhon pjepër të ëmbël, me lëng, për të cilin madje ka krijuar një ditë të veçantë. Është festë kombetare. Pjeprat e Turkmenistanit janë të famshëm në të gjithë rajonin. Çdo të dielë të dytë të muajit gusht festohet nga populli si Dita Kombëtare e Pjeprit.

Nuk lejohen makinat e pa lara.

Një nga ligjet më të çuditshme nga presidenti aktual është se nuk mund të leni makinen pa lare ne kryeqytet Ashgabat. Kjo është edhe arsyeja pse ka një sërë stacionesh larëse makinash në periferi të qytetit, në mënyrë që njerëzit të mund të lajne makinat e tyre përpara se të hyjnë në qytet.

Tapetat ne Turkmenistan.

Qilimat kanë një rëndësi kaq të madhe në Turkmenistan sa që ka një Ministri të Tapetit në qeveri. Ekziston gjithashtu një Muze Kombëtar i Tapeteve në Ashgabat me më shumë se 1000 qilima të ekspozuara. Për më tepër, ka edhe një qilim në flamurin kombëtar të Turkmenistanit.

RUHNAMA, LIBRI I SHPIRTIT

Saparmurat Niyazov ishte President i Turkmenistanit nga viti 1991 deri ne vitin 2006. Sundimtari autokratik e kishte deklaruar veten si President i Jetës dhe madje shkroi një libër në vitin 2001 të quajtur Ruhnama (Libri i shpirtit).

Ai e bëri të detyrueshëm që libri të studiohej në shkolla, universitete dhe zyra qeveritare. Edhe aplikantët e rinj për punë në intervistat e tyre do të testoheshin per njohurite ne kete libër. por jo vetëm kkaq, libraritë lokale, zyrat qeveritare duhej ta shfaqnin atë në mënyrë të dukshme. Vendasit u urdhëruan të recitonin Ruhnama çdo ditë.

RUHNAMA NË XHAMI

Niyazov gjithashtu u citua dikur të thoshte se vetë Zoti i tha atij se kushdo që do të lexojë librin do të hyjë drejtpërdrejt në parajsë. Niyazov kishte urdhëruar që libri të mbahej në të gjitha xhamitë. Nëse imami ose hoxha i xhamisë refuzonin t’i bindeshin urdhrave të tij, xhamia do të mbyllej.

Madje ai shkoi deri në atë masë sa i shkruante vargjet e Ruhnama-s dhe Kuranit në xhaminë më të madhe të Turkmenistanit, Xhaminë Turkmenbasy Ruhy. Ai u kritikua shumë nga popullata myslimane, por askush nuk guxoi ta bënte këtë haptazi.

Presidenti Niyazov ndertoj statujën e Ruhnamas në kryeqytetin Ashgabat. Çdo ditë në orën 20 hapeshin kapakët e statujës dhe për qytetarët luhej audiopasazhi i Ruhanama-s me video. Statuja qëndron deri më sot dhe nuk është hequr nga presidenti aktual Berdymukhamedov.

Autokrati madje e lëshoi librin në hapësirë, në gusht te vitit 2005, në mënyrë që libri të pushtonte edhe hapësirën. Libri supozohet të rrotullohet rreth tokës për 150 vitet e ardhshme.

Në shumicën e vendeve, marrja e një leje drejtimi kërkon qe te mesosh te ngasesh mire automjetin, por jo ne Turkmenistan. Këtu, nëse doni një leje drejtimi, aftësitë tuaja ne timonin nuk kanë aq rëndësi sa të mësoni përmendësh vargje të Ruhnama-s. Ju bëhen pyetje nga libri. Nëse nuk mund të përgjigjeni saktë, nuk mund ta merrni lejen e drejtimit.

Në vitin 2013, shtatë vjet pas vdekjes së Niyazov, Presidenti pasardhes urdhëroi largimin e Ruhnama nga të gjitha shkollat publike. Një vit më vonë, deklaroi se universitetet turkmene nuk do t’i testonin më studentët mbi njohuritë e Ruhnamas.

Pilafi ushqimi kryesor.

Pilafi është dieta kryesore e popullit të Turkmenistanit.Një përbërje orizi me copa mishi, karrota dhe erëza, të skuqura në një tigan të madh ose në një kazan. Është një nga ato gatime që do ta shihni kudo, që nga pikniku familjar e deri tek festimet e dasmave.

Ndalohet mjekra dhe floket e gjata.

Një nga shumë rregullat e çuditshme të krijuara nga Niyazov deri në vitin 2004 ishte se të rinjve u ndalohej të kishin mjekër ose flokë të gjatë. Vetëm meshkujt mbi 70 vjeç mund të mbanin mjekër. Gjëja e çuditshme është se rregulli i ngjashëm me të ekziston ende në Taxhikistan. Ai nuk u ndryshua apo u shfuqizua nga pasardhesi i tij.

Kuajt jane te rendesishem sa qilimat.

Raca lokale e kuajve të Turkmenistanit konsiderohet gjithashtu si një nga më të rrallët dhe më të bukurit në botë. Në fakt, zbutja e kuajve është një nga punët më të respektuara në vend. Fëmijët në Turkmenistan shkojnë në qendrat e stërvitjes së kuajve në moshë të re për t’u bërë trajnerë kuajsh.

Kali Akhal-Teke shfaqet gjithashtu në emblemën kombëtare të Turkmenistanit. Emblema, megjithatë, është e kalit të gjallë dhe sapo kali të vdesë, kali i ri Akhal Teke do të zgjidhet dhe emblema kombëtare do të përditësohet.

Presidenti aktual është shume i fiksuar pas kuajve Akhal-Teke. Ai i do aq shumë sa zyra e tij ka vetëm një motiv të spikatur në të gjithë mobiljet me kuaj.

ASHGABAT NË LIBRIN GUINNES TË REKORDVE BOTËRORE

Në vitin 2013, kryeqyteti i Turkmenistanit Ashgabat hyri në Librin e Rekordeve Botërore Guinness për numrin më të madh të ndërtesave me mermer të bardhe.
Sipas të dhënave, qyteti ka 543 ndërtesa prej mermeri të bardhë që mbulojnë një sipërfaqe prej 4.5 milionë metrash katrorë por qe askush nuk jeton në to.

Ai eshte gjithashtu në Librin Guinness për shtizën më të lartë të flamurit në botë me 133 meter lartesi, kompleksin më të madh të shatërvanit, imazhin më të madh arkitekturor dhe rrotën më të madhe të Ferrisit në një dizajn arkitekturor të mbyllur.
Turkmenistani ka prirje për vendosjen e rekordeve Guinness dhe fton rregullisht mbajtësit e rekordeve që të mbajnë shënim rekordin më të ri të vendosur nga ky vend.

Mbyllja e portes se ferrit.

Në vitin 2018, Presidenti e kishte riemëruar Portën e Ferrit si ‘Shkëlqimi i Karakumit’, por katër vjet më vonë, tani, ai dëshiron që ajo të mbyllet. Sipas gazetës shtetërore, Presidenti ka urdhëruar ministrat e kabinetit të tij që të gjejnë një mënyrë për të mbyllur portat tokësore të ferrit. Arsyet e përmendura për këtë janë efektet negative të zjarrit në shëndetin e njerëzve që jetojnë rreth tij, si dhe dëmet e mëdha mjedisore që ai ka shkaktuar.

Sipas gazetës, zëvendëskryeministrit të Turkmenistanit i është kërkuar që të mbledhë shkencëtarë, dhe nëse është e nevojshme, konsulentë të huaj dhe të gjejë një mënyrë për të shuar zjarrin.

Nje nga vendet me pak te vizituar ne bote

Një regjim kompleks i vizave e bën Turkmenistanin një nga vendet më pak të vizituara në botë. Në çdo kohë, nuk do të shihni turistë në numër të lartë në vend. Në vitin 2012, vendi kishte 8,900 vizitorë, gjë që e bën atë një nga vendet më pak të eksploruara në Azinë Qendrore. Një nga arsyet pse vendi ka një numër të ulët vizitorësh është edhe sepse për një kohë të gjatë vendi ishte i mbyllur për botën e jashtme.

80% shkretëtire

Toka e Turkmenistanit është 80 për qind shkretëtirë dhe jeta e turkmenëve është kryesisht nomade. Një fakt i jashtëzakonshëm për vendin është se ai ishte shtëpia e një deti gjigant 30 milionë vjet më parë. Shkretëtirat dhe rëra përbëjnë pjesën më të spikatur të gjeografisë së vendit sot pasi është shtëpia e shkretëtirës së Karakumit. Megjithatë, pjesa më e madhe e zonës së saj është jomikpritëse për jetën bimore dhe shtazore.

I VETMI VEND NEUTRAL NË BOTË

Turkmenistani është i vetmi vend në botë që është njohur si neutral nga Kombet e Bashkuara. Në vitin 1995, të 185 anëtarët votuan që Turkmenistani të mbetet neutral dhe për të festuar këtë, një degë ulliri iu shtua flamurit.

Që nga viti 1993, popullit të Turkmenistanit u është dhënë falas ujë, energji elektrike dhe gaz. Ky ishte një rregull i sjellë nga presidenti Saparmurat Niyazov i cili vendosi subvencione për njerëzit. Është interesante të theksohet se çdo person merr 25 kilovat energji elektrike, 50 metër kub gaz natyror dhe 250 litra ujë çdo muaj.

Në vitin 2008, presidenti Berdymukhamedov shtoi një subvencion të ri, duke i dhënë 120 litra karburant ne muaj çdo individi .

Duke qenë se ka një bollëk gazi natyror në Turkmenistani, njerëzit nuk e fikin kurrë gazin. Është më lirë të lini gazin të digjet sesa të shpenzoni para për kuti shkrepsesh.